Auyt. Akşamüstü Rüyası Akşamüstü Rüyası Şimdi gemiler geçer uzaklardan Gönlüm güvertede sereserpedir. Işıklı geceler,saz sesleri, peynir ekmek Ne biletim ne param ne dostum var Pır pır eder yüreğim bakındıkça… -Uyan Turgut um, garibim, uyan Bura Terme’dir. Terme köprüsünden kamyonlar geçer, Irgatlar üç orada beş burada konuşurlar Bir gece başlar, yarı siyah, yarı kırmızı Cigaramı yakar evime dönerim… -Gidin gemiler, gidin Vardığınız yerlere selam edin Gün olur bütün kaygılardan uzak Ben de gelirim… Turgut Uyar FacebookTwitter Şiir ve gemi ilişkisindeki algılar, hayaller ne kadar çeşitli olursa olsun, gemi, her zaman bir yolculuğu akla getirir. O, bazen ruhun bedenden ayrılışı, bazen şairin zihinsel yolculuğunun nesnesi, bazen de ölüme götüren vasıtadır. Kimi zaman da gemi, içerisinde kaçış duygusunu barındırır. Gemi, içerisinde çok farklı anlamlar barındıran bir mecaz olarak şiir tarihindeki yerini alır. 1. Yahya Kemal Beyatlı – Sessiz Gemi Josef Koudelka – Boat Artık demir almak günü gelmişse zamandan, Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan. Hiç yolcusu yokmuş gibi sessizce alır yol; Sallanmaz o kalkışta ne mendil ne de bir kol. 2. Ahmet Hamdi Tanpınar – Selam Olsun Henri Cartier-Bresson – Torcello, 1953 Uzak, çok uzağız şimdi ışıktan, Çocuk sesinden, gül ve sarmaşıktan, Dönmeyen gemiler olduk açıktan, Adımızı soran, arayan var mı? 3. Cahit Sıtkı Tarancı – Batan Gemi Ara Güler – Beylerbeyi İskelesi, 1960 İnsanlar dalgasına tutulmuş bir gemiyim! Sağa sola sallanıp, bakın, çırpınıyorum; Fakat bilmem ki sarhoş onlar mıdır, ben miyim; İnsanlar dalgasına tutulmuş bir gemiyim! 4. Ahmet Kutsi Tecer – Deniz Alex Majoli – Kongo, 2003 O yandan bir vapur, bu yandan yelken, Kimi dün kalkmıştır, kimi bu sabah. Kim bilir nereye doğru giderken Onları burada topluyor Allah. Ey şimdi hepsinin ardımda kalan Yüzleri dağılmış, solgun birer iz, Hemşirem teselli, kardeşim yalan, Gidiyorum artık çağırıyor deniz; 5. Munis Faik Ozansoy – Gurbet Türküsü Leonard Freed – Düsseldorf, 1957 Ey yol hazırlığıyla, sabırsızlanan gemi, Sen bari anla derdimi, üzgün düşüncemi Al, durmadan götür beni sonsuz denizlere, Mehtabı, fecri, akşamı bambaşka bir yere… 6. Attila İlhan – Karantinalı Despina Abbas Attar – Mali, 1994 Gemi sinyallerinin gece bahçelere yansıması Havuzda samanyolunun hisarbuselik şarkısı Demlendikçe yalnızlığı aydınlanıyor muammer bey Olmayacak şey bir insanın bir insanı anlaması 7. Nazım Hikmet – Hasret Werner Bischof – Hong Kong, 1952 Gemiler gider aydın ufuklara gemiler gider! Gergin beyaz yelkenleri doldurmaz keder. Elbet ömrüm gemilerde bir gün olsun nöbete yeter. Ve madem ki bir gün ölüm mukadder; Ben sularda batan bir ışık gibi sularda sönmek istiyorum! Denize dönmek istiyorum! Denize dönmek istiyorum! 8. Özdemir Asaf – Pay Herbert List – Hamburg, 1933 Ben pırıl pırıl bir gemiydim eskiden. İnanırdım saadetli yolculuklara. Adalar var zannederdim güneşli, mavi, dertsiz. Bütün hızımla koşardım dalgalara. O zaman beni görseydiniz. Ben pırıl pırıl bir gemiydim eskiden. Beni o zaman görseydiniz Siz de gelirdiniz peşimden 9. Orhan Veli Kanık – Ayrılış Trent Parke – Sidney, 1999 Bakakalırım giden geminin ardından; Atamam kendimi denize, dünya güzel; Serde erkeklik var, ağlayamam. 10. Oktay Rifat – Duvar Jean Gaumy – Normandiya, 1994 Kireç badanalı duvara, Kömürle adını yazdım. Bir gemi resmi çizdim üstüne, Balıklarını dizdim. Gemi aldı götürdü seni, Tükürdüm mavisine.. Sildim denizlerini bozdum. 11. Turgut Uyar – Akşam Üstü Rüyası Elliott Erwitt – New Orleans, 1954 Şimdi gemiler geçer uzaklardan Gönlüm güvertede sereserpedir. Işıklı geceler,saz sesleri, peynir ekmek Ne biletim ne param ne dostum var Pır pır eder yüreğim bakındıkça 12. Edip Cansever – Bu Gemi Ne Zamandır Burda David Seymour – İspanya, 1936 Bu gemi ne zamandır burada Çoktan boşaltmış yükünü Gece de olmuş, rıhtım da bomboş Mavi bir suyun düşünü uyutur bir tayfa Arkada, güvertede Ah, neresinden baksam sessizlik gene. 13. Gülten Akın – Ayrılanlar Gemisi Elliott Erwitt – Amerika, 1950 Bunlar en mutlu günleri ayrılığımızın Yanaşmadan özleminin limanlarına Bir uzun hava içinde kendimiz kendimizin Uzasın dönmenin saçları, çağırma uzasın 14. Cemal Süreya – Bir Çiçek Sergio Larraín – Paris, 1959 Bir gemi bembeyaz teniyle açıklarda, Güverteleri uçtan uca orman; Aldım çiçeğimi şurama bastım, Bastım ki yalnızlığımmış. 15. Fazıl Hüsnü Dağlarca – Gönlümün İntihar Arzusu Herbert List – Fransa, 1932 Sükun bir gemi olur, gece bir deniz şimdi Ki yelken gibi açmış yasını gençliğimin. Sükun bir gemi olur, gece bir deniz şimdi Ki geçer dalgaları içimden serin serin. Kaynak - 0100 Son Güncelleme - 0100 Anasayfa > Haber > Günün şiiri / Akşam üstü rüyası - Turgut Uyar Akşam üstü rüyası Şimdi gemiler geçer uzaklardan Gönlüm güvertede sereserpedir. Işıklı geceler, saz sesleri, peynir ekmek Ne biletim, ne param, ne dostum var Pır pır eder yüreğim bakındıkça... -Uyan Turgut'um, garibim, uyan Bura Terme'dir. ................................. TURGUT UYAR / Akşam üstü rüyası Şimdi gemiler geçer uzaklardan Gönlüm güvertede sereserpedir. Işıklı geceler, saz sesleri, peynir ekmek Ne biletim, ne param, ne dostum var Pır pır eder yüreğim bakındıkça... -Uyan Turgut'um, garibim, uyan Bura Terme'dir. Terme Köprüsü'nden kamyonlar geçer, Irgatlar üç orada beş burada konuşurlar Bir gece başlar, yarı siyah, yarı kırmızı Cigaramı yakar evime dönerim... -Gidin gemiler, gidin Vardığınız yerlere selam edin Gün olur bütün kaygılardan uzak Ben de gelirim... Turgut Uyar / Turgut Uyar'ın şiire olan ilgisi kendi ifadesine göre çocukluk yıllarında başlamıştır. İlk şiir denemesini de ilkokul yıllarında yapmıştır"Güzeldir sevgilim her dakka her an / Güzeldir sözleri kaşı gözleri / Geçtiği her karış sönük topraktan / O anda fışkırır neşe özleri"TURGUT UYAR ŞİİRLERİEn güzel kısa 5 Turgut Uyar şiiri1. Göğe Bakma Durağı İkimiz birden sevinebiliriz göğe bakalımŞu kaçamak ışıklardan şu şeker kamışlarındanBebe dişlerinden güneşlerden yaban otlarındanDurmadan harcadığım şu gözlerimi al kurtarŞu aranıp duran korkak ellerimi tutBu evleri atla bu evleri de bunları daGöğe bakalımFalanca durağa şimdi geliriz göğe bakalımİnecek var deriz otobüs durur inerizBu karanlık böyle iyi aferin tanrıyaHerkes uyusun iyi oluyor hoşlanıyorumHırsızlar polisler açlar toklar uyusunHerkes uyusun bir seni uyutmam bir de ben uyumamHerkes yokken biz oluruz biz uyumayalımNasıl olsa sarhoşuz nasıl olsa öpüşürüz sokaklardaBeni bırak göğe bakalımSenin bu ellerinde ne var bilmiyorum göğe bakalımTuttukça güçleniyorum kalabalık oluyorumBu senin eski zaman gizlerin yalnız gibi ağaçlar gibiSularım ısınsın diye bakıyorum ısınıyorSeni aldım bu sunturlu yere getirdimSayısız penceren vardı bir bir kapattımBana dönesin diye bir bir kapattımŞimdi otobüs gelir biner giderizDönmeyeceğimiz bir yer beğen başka türlüsü güçBir ellerin bir ellerim yeter belliyelim yetsinSeni aldım bana ayırdım durma kendini hatırlatDurma kendini hatırlatDurma göğe bakalım2. Türkiyem Seni boydan boya sevmişim,Ta Kars'a kadar Edirne' taşını, dağlarınıFırsat buldukça vatanımsın, ekmeğimsinDuyduğum, bildiğim zafersin yıllarca...Zonguldak'ta 63 numaraNazlı sahiller Akdeniz' ciğerlerimde parça parçaYarı kalmış dileğimsin...Sen Koçhisar'da tuzum,Sille'de kızım...Çift kulaklı Sürmene bıçağı çiğ köfte yemeye Adana'yaDadaloğlu'ndan bir koçaklama dilimde- Şu yalan dünyaya geldim geleli...Hey vatanım, bacım, sağdıcım, emmimSenden bir yara her güreşmişim Kırkpınar' da yorgunluk çıkarmışım,Bir akşam vaktiDört bardak kırtlama çayla Erzurum'da..Ardahan'a varmışım yollar uzamışBel vermiş, yol vermemiş Yüce Tanrı dört yanını bezemiş,Beni yakan bir Konyalı kız imiş..Seni boydan boya sevmişimTa Edirne'ye kadar Kars' toprağını, yiğidini,Fırsat buldukça övmüşüm...3. Akşamüstü Rüyası Şimdi gemiler geçer uzaklardanGönlüm güvertede geceler,saz sesleri, peynir ekmekNe biletim ne param ne dostum varPır pır eder yüreğim bakındıkça...-Uyan Turgut um, garibim, uyan Bura Terme' köprüsünden kamyonlar geçer,Irgatlar üç orada beş burada konuşurlarBir gece başlar, yarı siyah, yarı kırmızıCigaramı yakar evime dönerim...-Gidin gemiler, gidinVardığınız yerlere selam edinGün olur bütün kaygılardan uzakBen de gelirim...4. Baharı Bekleyene ben kışın güzelliğini söylerim ne gelirse dilimeçünkü kış bir hazırlıktır soluğuma kıpkırmızı gülümenice kırmızı ayaklar gelip geçti o gün katar katarkış günleri sözgelişi ben bir çöp bile almadım elimealtı kız bir ay ışığı def çalıp şarkılar söyledilerberi yanda ormanlar yanardı, ciğerpareler limeartık su uyur aşk uyanır mendilim kana boyanırbilirim bu baharda da herkes hasetlenir halimeve ellerim batık bir suda akar gözlerim her şeye bakarbahar bir gelsin yeter artık eksikse de bırak ellemesu uyur düşman uyumaz suların dibi güllerdealtı kız bir oğlan def çalıp şarkılar söyledilerbaktım birinin kara bir gecesi düşüvermiş mendilimeşimdi elimde baston silah, başımda şapka öyleağzımda kurşun hızında seçtiğim her kelimesu. hiç kimse durmazsa her şey yürür, bu aşk demektirher şey kullanılmazsa dirim bir ihanettir ölümesakiniz elimiz filan temiz baharı filan beklerizfincanı tastan oyarlar içine bade mi koyarlarbiz silah kuşanırız bize bir şey söyleme5. Biliyor Musun biliyor musunaşk şiiri yazmaktan bıktımbir gün şöyle bir baktımyazdığım bütün şiirler öylebir sarsılma, nedir bubir otuz aşk şiiri dahakendimi hiç suçlamadımpeki o zaman ben nedendereceler sokayım koltuğumun altınaateşim varsa zateney gözleri madençünkü aşk bir suçlamadırsonuna kadar yaşanmamışsabir bardak birada yeni bir denizve yağmureski bir denizde yeni bir adayaşanmamışsasözgelimi Galata'dan Afrika'ya gidiyordumkorsanları kralları ve bazı ülkelerive bütün madenlerive kendi sonumuiyi görmüyordum sonundaher türlü madenielimde bir sürü kağıtlahazırladım kendimi6. Bıktım Böyle Üç yıl sonra mıydı bilmiyorumama ekimin onbeşiydi biliyorumekimin onbeşiydi amaekimin onbeşinde ne oldu bilmiyorumherkesin sular gibi dağıldığı ama herkesinbir sur önünde miydik bir yolda mısemtini bilmediğim bir karakolda mısonra topluca bir bahçede durdukbıktım böyle sayrılıklardanateşim çıksa neyse neneyi bıraksam aklımdan bir suya karışıyorbir büyük savaşda Kıbrıs kıyılarındavurulan ve ölen bir askerinçelik miğferi gibidipde ışıltısını görüyorum yalnızelimi eteğimi çekiyorum bahçedensazlıklara vuruyorum belleğimizalim bir ilk yazdı ama yaşadığımızişte bunu unutmamalı unutmamalıbir ölüm nefes alırken bir dudaktaöbür bütün şeyleri nasıl anlatmalımiğferin paslandığını usul usulbir yangının söndüğünüve suların pırıl pırıl kaldığınıbir otobüs Mersin'den Mardin'e giderkeno zaman aşkınla dol kalbimnerden ne kadar derlediysen o kadarsenin kendine seçtiğin alamet-i farikauzun bir gece görünümünde geçerli hala7. Çok Üşümek Bir Kalır uzun resimlerde anısı sakallarımızınUrban içinde Üşüyüp Üşüyüp kaldığımızınBir Kalır yanık yağlar yataklarda o otellerMeydanlar heykeller sizin olmadığınız o her yerO çok yalınç gerçekli gelip gitmelerBir Kalır uzun duvarlar ve onların dipleriBir Kalır Yılgın Adamların hep "Evet" dedikleriÇok üşürdük hep üşürdük üşümekti bütün yaşadığımızÜşürdü ellerimiz aşkımız sonsuz uzun sakallarımızTükenir dağınık diriliği kaşıntımızın bir günBir Kalır uzun kitaplarda anısı çok Üşüdüğümüzün8. Kimsede Görmediğim Kimsede görmediğim bir şiiryüzü al ve akşamı aşıyorEski bir tanrı gibi kendi dinindeUzun süren bir dönemi düşlüyor olmalıİçindeki bir içkinin sıcaklığındaSuskunluğu bir başkaldırı olmalıElleri ayakları sinemalara bulaşmışRomanlara bulaşmışGenel helalara bulaşmışDağları iyi bilmediğindenDenizleri anımsamış olmalıGözleri o yüzden çırpıntılıKara başlıklı geçmiş,Sonsuz gelecekŞimdi burda vakit gece yaBir yerlerde ey gözleri madenGündüz olmalıTaşın içinde bir gündüzDemirin, Kurtarmak Bütün Kaygıları Sularsa akmak birgün birgün birgünBirgün dağlara çıkmak birer birer dağlara çıkmak birgünÇıkmak çıkmak birer birer birgün dağlara dağlara birgünBirgün birer birer dağlaraAh nasıl dağlara birgünEy birgünÇiçek açmak birgünDağlara dağlara birer birer dağlaraOtları büyütmek birgünBirgün köyler kentler yıkanık damlar geri dönmek birgünBirgün yeni dönmekBirgün dağlara çıkmak birer birer çıkmak çıkmakSu yürümek güneş bilmekYeniden orda otlarda orda yeniden orda ordaBitkin birgül bulmak ve geri dönenler birgünEy yorgun atlar, sayı bilmiyen çocuklarEy bütün hazır elbiseciler ey,Birgün olmak, küskün keşişlerden olmamak birgünDağlara dağlara çıkmak sular köprüler sular birgün çıkmakEski kaba arabalardan inip birgün çıkmakDağlara dağlara dağlara başka hiçBirgün Senfoni Önce sesin gelir aklımaÇaresiz kaldıkça hep seni düşünürümGüzel olan, dolgun başaklardaki sarışın sevinçliSonra cumartesi günleri gelirSonra gökyüzü gelir hemen kurtulurumBir yağmur yağsa da, beraber kere söyledim bir daha söylerimSavaşta ve barışta, karada ve denizde,Düşkünlükte ve esenlikteZamanımız apayrı bize göreYanyana olduk mu eleleAç kalsak ağlamayız güvercinleri okşamış gibi rahatSen yanımdayken ister istemezGeniş meydanlarda akşam üstleriÜstüste üç kere deniz, üç kere yanımdayken ister istemezUzak ırmakları düşmüyor değil aklımaYabancı kadınların sıcaklığıAma Allah bilir ya, ne saklıyayımYanında ihtiyarlamak istiyorum...11. Ses seni sonsuz biçimde buldum o biçimi almıştınsandviçlerle, kötü şehirle, terle başbaşa kalmıştınyürüdü üstüne herkesin neonu, herkesin babaannesiherkesin en eski olan kökü, en eski hanesiyeşili bozup suya çevirdin, akşamı sonsuz uzattınne buldunsa o akşama uygun, ne buldunsa ona kattınsen bir atmacanın en uzun çığlığısın, her türlü göktegöğü büyüttün, otobüsleri aldın, şehirleri ufalttınseversin diye söylerim her şeyi, sana uygun olsunçünkü her şeyin birbirine uygununu sen bulursungel ellerini ver en güzel ellerini öyleruhum, ateş yüreğim, kokum birlikte öyle...12. Sulardan Ürkü suların çoğaltığı seslerden ürküyorumyorgunluk veriyor ürkü¹alacakaranlık gibi anlamsız bir şey birçoban kepeneği gibi ya dagelip çakılıyor aklımasonra hiç bir şeye benzemiyorbir saat iki saat üç saat gibi şeyler oluyoramahiç bir şeye benzemiyortutturduğum türkünedendir bilmemEdip le söylediğimiz zamanoluyordu halbuki-¹ türkü ye kafiye aradığımı sandınız, yanıldınız!13. Tut Ki Ben tut ki sen bir şiiri çok iyi yazsanya da çok iyi bir şiir yazsanbir saatin aralıksız işleyişibir çocuğun bir sokak kedisini sevişibilmem ki sanki güzel bir akşam gibionun için her akşamı iyi yaşamalıyımyani kıskanılan onudemek istediğim hepsi14. Yavaşça Oluyor Ellerime Susuz bir aklık başlayınca aramızdanyavaşça oluyor ellerime bulaşması,bir eksiyle yüklü minüskül H harfindenbir meydan çarpmasından,beni hatırlamaklarınBunlar bizim kızlarımızdırKara güller önlerinde karasaçları çılgınca ikiye ayrılmış,- hiçbir şey eski açıklığında değil ki -yavaşça oluyor ellerime bulaşması,bir ot sesinden bir at akşamından,tam şehir içinde, otobüs durağında,birden ulaşılmaz gençlikleri herşeyin..Yapmayın.. Nasıl inanırım eşitliğine! .Heryerde gençtir o Büyük sandallar ve sabah çocuğu kıyısındadırKırları ve ormanı geçince hemen,şehir bitince yani çok kolayyani lokantalar bitince sayın örtüleriyle,kuzuların danaların kıyma yapıldığı kasaplardan sonraelmalardan karpuzlardan biraz ötedeyani uzakta..- hiçbir şey artık eski açıklığında değil ki -yani kiliseden bozma camilerdeyani askeriye deposu yapılmış,yani burda, orta yerde, ışıkta ve paradazaman zaman gökyüzü gecesi aralığında......Bir denizin yanında nedir ki bıyıklı ve saçları dökülmüş bir adam,kötü bir alışkanlıktan başka nedir bir adam...15. İlkin Bunu kimse söylemedi belki düşündüçünkü vardır insanın yaşamasındauyku ve öfke gibi vardırkimse söylemedituzunu çoğaltan bir denizdenasıl batarsa güneş öyle bende kaçırdımki gözüm bütün günboyu lekelerdekaçırdım ama şöyle de söylenebilirşiirin bütün geçmişinin dışındaönceden açıklanan her şeyin dışındaörneğin en sıcak ülkelerin yazındaen soğukların kışındayanarım üşürüm berbat olurumhiç bir şeye yaramamama yine de seni severimo zaman sen de beni - Turgut Uyar şiirleri Turgut Uyar Gündem Güncel Haberler Ne biletim ne param ne dostum var Şimdi gemiler geçer uzaklardan Gönlüm güvertede sereserpedir. Işıklı geceler,saz sesleri, peynir ekmek Ne biletim ne param ne dostum var Pır pır eder yüreğim bakındıkça... -Uyan Turgut um, garibim, uyan Bura Terme'dir. Terme köprüsünden kamyonlar geçer, Irgatlar üç orada beş burada konuşurlar Bir gece başlar, yarı siyah, yarı kırmızı Cigaramı yakar evime dönerim... -Gidin gemiler, gidin Vardığınız yerlere selam edin Gün olur bütün kaygılardan uzak Ben de gelirim... Turgut Uyar

şimdi gemiler geçer uzaklardan gönlüm güvertede sereserpedir